Постојат разлики во начинот на кој луѓето се гледаат себеси и своето место во општеството и светот. Некои луѓе претпочитаат да го земат животот во свои раце, да преземат контрола и да дејствуваат за сè што зависи од нив. Други, пак, избираат улога на жртва — начин на размислување што им го одзема чувството на контрола и слобода.
Чувството дека си независен, дека можеш сам да се справиш со животните предизвици, носи слобода и висока самодоверба. Спротивно на тоа, менталитетот на жртва создава ниска самопочит, абдикација од одговорност и губење на контрола над сопствениот живот.
Луѓето кои ја играат улогата на жртва се чувствуваат беспомошно, веруваат дека нивниот живот е управуван од надворешни сили, околности и други луѓе — дека ништо не зависи од нив самите.
Типови размислување што откриваат однесување на жртва
1. „Зошто секогаш лошите работи ми се случуваат мене?“
Жртвата постојано се жали. Таа верува дека несреќите ја следат само неа, дека секогаш неа ѝ е најтешко. Луѓето со менталитет на жртва се фокусираат на негативното и ги игнорираат малите победи. Овој став влијае врз сите аспекти од нивниот живот.
2. „На другите им е многу полесно отколку на мене.“
Овој начин на размислување ја оправдува пасивноста. Наместо да преземат иницијатива, тие веруваат дека судбината е против нив, додека другите имаат среќа.
3. „Едноставно не можам да победам.“
Кога човек ќе се убеди дека не може да успее, така и ќе биде. Жртвите често упорно си повторуваат дека ништо не зависи од нив и на тој начин го потврдуваат сопствениот пораз.
4. „Сите се против мене.“
Овој став ги тера луѓето да веруваат дека никој не ги поддржува. Наместо да преземат одговорност, тие го обвинуваат животот, околината и сите околу нив.
5. „Никој не ме разбира.“
Жртвата верува дека никој не ја разбира и често реагира со плачење, депресија и саможал. Кога ќе добие совет или поинакво мислење, тоа го доживува како напад.
6. „Секогаш јас сум тој што страда.“
Овие луѓе не се способни за самокритика. Наместо да анализираат зошто нешто не успеало, тие се жалат и тврдат дека секогаш се жртви на неправда.
7. „Нема смисла да се обидувам.“
Луѓето со ваков став избегнуваат одговорност. Не преземаат ништо затоа што веруваат дека трудот нема резултат. Така ги пропуштаат шансите за раст и успех.
8. „Ти си виновен.“
Обвинувањето на другите е еден од најјасните знаци на жртвен менталитет. Така ја избегнуваат болката од признавање на сопствената одговорност.
9. „Никогаш ништо нема да се промени.“
Кога човек ќе поверува во ова, престанува да се обидува. Жртвата не верува дека промена е можна, па животот останува ист — со постојано чувство на немоќ.
Ако се препознаваш во некои од овие мисли — време е да преземеш контрола. Промени ги убедувањата, прифати одговорност и почни да делуваш. Слободата и самодовербата не доаѓаат однадвор — тие почнуваат со тебе.
