Мултиплекс склероза (МС) е хронично воспалително заболување на централниот нервен систем кое може да предизвика благи нарушувања, но и нарушувања со висок степен на попреченост.
Текот на болеста е непредвидлив. Може да се појави во секое време, но најчесто на возраст од 18 до 50 години и е двојно почеста кај жените отколку кај мажите. Кај мултиплекс склероза, се јавува воспаление на миелинската обвивка, која ги обложува нервите на централниот нервен систем. Миелинот е супстанца која овозможува добар пренос на сигналот помеѓу нервните клетки.
Овие чести воспаленија на нервите предизвикуваат лузни, а поради овие дегенеративни процеси во нервниот систем пациентите имаат потешкотии во извршувањето на многу активности, а некои остануваат врзани за инвалидски колички.
Причината за болеста е непозната, но современите истражувања покажуваат дека имунолошкиот систем игра важна улога. Денес, мултиплекс склероза често се смета за автоимуна болест.
ШТО ПРЕДИЗВИКУВА МУЛТИПЛА СКЛЕРОЗА?
Експертите не знаат точно, но во тек е истражување за да се идентификува причината за оваа болест. Фактори кои можат да бидат поттик вклучуваат:
Изложеност на одредени бактерии и вируси кои можат да бидат поттик подоцна во животот
Место на живеење: Оние кои живеат во умерената зона, како што се Европа, Канада и Америка, имаат малку поголем ризик од развој на МС отколку оние кои живеат поблиску до Екваторот. Значи, некои земји во светот имаат многу поголем број на пациенти, а научниците сметаат дека причината може да е недоволната изложеност на сонце бидејќи недостатокот на витамин Д се смета за еден од факторите на ризик.
Функција на имунолошкиот систем: Бидејќи станува збор за автоимуна болест, научниците проучуваат дали причината е тоа што клетките на имунолошкиот систем ги напаѓаат здравите клетки.
Генска мутација: Иако семејната историја не значи дека ќе имате МС, сè уште е нејасно како и кои гени играат улога.
ДАЛИ ПОЛОТ ИМА УЛОГА?
Приближно 2 до 3 пати повеќе од рецидивната форма на МС почесто се дијагностицира кај жените, а исто така е најчеста форма на болеста. Примарната, прогресивна болест се дијагностицира подеднакво често кај мажите и кај жените. Сепак, се верува дека жените се поподложни на развој на болеста поради хормоналните промени, вели д-р Фара Матин, невролог од Универзитетот Харвард. Голема студија покажа дека голем број мажи кои имаат МС имаат и ниско ниво на тестостерон.
КОИ СЕ РАНИТЕ СИМПТОМИ НА МУЛТИПЛА СКЛЕРОЗА?
Проблемите со видот често се еден од првите знаци дека нешто не е во ред, а други вклучуваат:
Промени во одењето
Замор
Губење на рамнотежа или координација
Мускулни грчеви
Мускулна слабост
Трнење во рацете и нозете
КАКВИ КОМПЛИКАЦИИ СЕ СЛУЧУВААТ?
Со текот на времето, симптомите се влошуваат, а тие вклучуваат:
Проблеми со одењето
Губење на контролата на мочниот меур и дебелото црево
Тешкотии со меморијата
Проблеми со сексуалноста
ДАЛИ ДЕПРЕСИЈАТА ДОАЃА СО МУЛТИПЛА СКЛЕРОЗА?
Депресијата е многу честа кај овие пациенти, всушност понекогаш е во толку напредна фаза што луѓето мора да бараат лекарска интервенција. Може да биде последица на стрес или нова ситуација, но може да биде предизвикана и од самата болест. Тоа може да биде и последица на лековите што ги зема пациентот.
КОГА ТРЕБА ДА ОТИДЕТЕ НА ЛЕКАР?
Ако почувствувате некој од овие симптоми, време е да посетите лекар:
Преосетливост на топлина
Губење на рамнотежа
Проблеми со меморијата
Трнење во рацете и нозете
Промени во изгледот
Слабост во рацете и нозете
