Сексуалноста е една од централните теми со кои Фројд се занимаваше во својата психоанализа. Нејзиното значење го откри многу рано, особено за некои ментални болести, како што е хистеријата. Тој направи голем број значајни откритија, како што се инфантилна сексуалност, ерогените зони, фантазии за мастурбацијата, Едиповиот комплекс, зависта од пенис, анксиозноста и кастрација и други.
Во 1905 година, Фројд го напишал делото „Три дебати за теоријата на сексуалноста“, основната идеја на ова дело е дека инстинктите, а особено сексуалните, имаат свој извор, цел и предмет. Креаторот на психоанализата истакнува дека неговиот поим за сексуалноста се разликува од секојдневното, добро познато значење. За него, сексуалноста кај возрасните е само еден посебен вид наречен сексуалноста на гениталиите. Вклучува и сексуалност на „ненормални“, т.н. – чудни, луѓе и деца.
Она што ги вознемири духовите и го смести Фројд на „клупата на осуденикот“ и на научната и на пошироката јавност, е дел од неговата теорија која тврди дека сексуалноста се јавува многу рано, далеку пред пубертетот. Тој ја дефинираше сексуалноста во четири фази на постепено сексуално созревање. Она што е љубопитност – е тоа што луѓето не се сеќаваат на овие фази по дифолт, иако тие играат многу важна улога во развојот и формирањето на личноста. Иако, научно е потврдено, дека луѓето се сеќаваат на многу детали, искуства, слики од раното детство, во голема мера и на број – ова многу малку го паметат или воопшто не го паметат.
Фази на сексуално созревање според теоријата на Фројд:
Орална фаза – трае од раѓање до 18 месечна возраст. Либидото се наоѓа во областа на устата. Извор на телесно задоволство е цицањето. Детето ги насочува сите предмети од околината кон устата. Освен задоволството што му го пружа на детето, оваа акција е важна и за запознавање на светот околу вас. Подоцна во животот, луѓето чие либидо останало приврзано за оваа фаза, често гризат нокти, пушат, прејадуваат, се склони кон разни видови зависности и слично. Ова може да се случи поради предвремено прекинување на доењето или поради негирање на детето да го истражува светот на овој начин.
Анална фаза – трае во текот на 2-та и 3-та година од животот. Либидото се наоѓа во областа на анусот. Во оваа фаза, детето е преокупирано со стекнување хигиенски навики. Извор на телесно задоволство е можноста за контрола на работата на сфинктерот. Ако е успешен во тоа, детето доживува задоволство при мокрење и дефекација. Ако детето не е успешно во тоа и има потешкотии што се гледаат во неможноста да се доживее задоволството од ваков вид, тоа подоцна се рефлектира во формирање на одредени карактерни црти, на пр. себичност и прецизност поврзана со задоволството што го придружува задржувањето на изметот и урината и нарушувањето со задоволството што се доживува при дефекацијата. Бидејќи во овој период се воспоставува симболично значење – задржување и давање.
Фалусна фаза – трае од 4 до 7 години. Либидото се наоѓа во областа на гениталиите. Задоволството се доживува со допирање и иритација на гениталиите. Во оваа фаза, се појавува комплексот на Едип и зависноста од пенисот. Ако некое лице остане фиксирано во фаза, тоа подоцна се забележува кај мажите како амбиција, гордост, ароганција и немилосрдност и кај жените како склоност кон заведување и флертување.
Комплексот Едип е привлечноста што детето ја чувствува кон родител од спротивниот пол, тој исто така чувствува непријателство и ривалство кон родител од ист пол и го доживува како ривал. Детето е љубоморно на родител од ист пол, сака да го отстрани и да го заземе неговото место.
Зависноста од пенис – според мислењето на Фројд, девојче на почетокот, како и момче – сакаат да ја поседуваат мама и да го отстранат тато. По оваа фаза се јавува фаза на латентност – кога се заборава сексуалноста изразена на овој начин.
Фаза на латентност – трае од 7 до 12 години. Либидото е потиснато во оваа фаза. Детето е насочено кон несексуални активности. Потребна е идентификација со родител од ист пол, што е очигледно и во потребата на детето да прифати врсници од ист пол и да се идентификува со нив.
Генитална фаза – трае од 12 години. Либидото се рестартира и се манифестира како склоност кон спротивниот пол. Кога некое лице се фокусира на една личност што ќе ја избере, тогаш тој го постигнал својот целосен развој. Според него, овој тип на личност е идеален тип.
Според Фројд, никој од нас не може да избегне влијание на најраните инцестозни предмети од детството, или можни нарушувања – како последица на останување на едно од нивоата на сексуален развој. Според него, одразот на овие фази нè придружува целиот наш живот, во љубовни врски, пријателски односи, па дури и врски на работа, а повеќето од нив преку соништа. Со други зборови, тоа во голема мера ги дефинира нашето однесување и односи како возрасни .
Фројдовата теорија за развој на сексуалноста е широко научно прифатена и бројни научни студии со текот на годините ја потврдија веродостојноста на огромен број на негови тврдења поврзани со фазите на сексуално созревање кај децата.
