ПОСТОЈАНОТО СВЕТЛО Е ШТЕТНО ЗА ЗДРАВЈЕТО

Нашите животи денес се незамисливи без вештачка светлина – на улица или дома, на ТВ екраните, паметните телефони и секаде на друго место. Поради светлосното загадување, нашата ноќ одамна не е толку темна и оваа погодност може да има неочекувано висока цена. Тоа е затоа што изложувањето на премногу светлина е штетно за здравјето на животните, бидејќи го нарушува нивниот деноноќен ритам. Ова влијае и на нас луѓето со алармантен тренд на кој му треба повеќе истражување.

Нарушувањето на циклусот на темнината и светлината во околината доведува до сериозно влошување на голем број здравствени параметри – вели невробиологот Јохана Мајер од Универзитетот Лајден во Холандија. За да истражат колку може да биде штетно постојаното осветлување, Мејер и нејзиниот тим држеле глувци во лабораторија на континуирано светло 24 недели, а резултатите се алармантни. Повеќе од 130 глувци беа вклучени во студијата. По речиси половина година без природен мрак, изгубија мускулна и коскена маса, покажувајќи предвремени знаци на остеопороза и воспаление – тип кој се забележува само во присуство на патогени и други стресори.

Може да се каже дека постојаната светлина го забрзува процесот на стареење, бидејќи сите овие физиолошки промени се дел од зголемената ранливост на телото во староста. А добрата вест е дека негативните ефекти врз здравјето се реверзибилни кога ќе се врати циклусот на светлина и темнина во околината.

Кога истражувачите ја проучувале мозочната активност на животните за време на експериментот, откриле значително нарушување на нивниот деноноќен ритам, што според нив довело до драстични последици – вклучувајќи губење на една третина од волуменот на коските.

Иако негативните ефекти од постојаното осветлување почнуваат да исчезнуваат по околу две недели нормална природна светлина (и темнина), откритието е уште еден потсетник за тоа колку животот може да биде штетен ако не е во согласност со природните циклуси ден-ноќ во природата – на пример. ноќни смени или стоење цела ноќ пред осветлен екран.

Затоа, треба да се регулира начинот на кој користиме електрично осветлување и уреди за вештачко осветлување, на ист начин како што внимаваме на другите активности и супстанции за кои веќе е познато дека се штетни за здравјето. И како што со текот на времето научивме дека пушењето и шеќерот се штетни, сега знаеме дека светлината и темнината се важни.