Pseudologia phantastica , митоманија и морбидното лажење се основата на компулсивната шема на претерување или маскирање на реалноста. Слично на опсесивно-компулсивно растројство, нагонот да се однесуваме на овој начин може да биде исклучително силен и често невозможен за личноста да се спротивстави. Клинички, патолошкото лажење генерално се истражува во контекст на други модели на однесување и се смета за симптом на менталното здравје. За да може лажењето да се смета за патолошко, прво мора да се погледне поширокиот контекст на дејството, а клучот е да се разбере зачестеноста на таквите обрасци и дали човекот некогаш може да престане да прави такви работи. Некои студии проценуваат дека патолошкото лажење е дефинирано како кажување пет или повеќе лаги дневно во период од шест месеци.
Во нормални околности наидуваме на бели лаги. Белите лаги повеќето луѓе ги користат за да избегнат конфронтација, да омаловажат нечии вредности, да се чувствуваат непријатно, загрижено… Сепак, патолошките лажговци тоа го прават компулсивно и без вистинско оправдување. Наскоро на другите околу нив им станува јасно дека измислуваат премногу комплицирани приказни за своето минато и тешко е да се процени кога навистина да им се верува. „British Journal of Psychiatry“ објави студија според која патолошките лажговци покажуваат зголемување на префронталната бела маса и до 26 проценти. Имено, луѓето со повеќе бела маса имаат посилна вербална комуникација и способност за обработка на податоци, но има и проблем со справувањето со сопствените емоции и емпатија. Без разлика на нивните вербални вештини, тие имаат потешкотии да одржуваат долгорочни врски и работни места бидејќи нивните лаги обично се откриваат.
Причините кои предизвикуваат патолошко лажење може да се поврзани со некои други нарушувања. Лицето со асоцијално растројство на личноста може да прибегне кон лажење за да стекне сочувство и со тоа да го подобри својот статус. Оние со гранично растројство на личноста користат лаги за да избегнат отфрлање или напуштање. Нарцисоидното растројство на личноста води до лажење со цел да се искористи и одржи грандиозната личност. Според тоа, може да се заклучи дека патологијата на лажењето е поврзана со други димензии на нарушувања во однесувањето, а често и со трауми од детството , во кои било неопходно да се прикријат недостатоците од социјален аспект.
Патолошкиот лажго често брзо се открива затоа што приказните што тој ги раскажува по некое време се јасно изведени од фантазијата или се премногу збогатени со неа. Треба да се напомене дека иако се свесни за нивните лаги, овие луѓе поради континуираното изложување и повторување почнуваат да ги прифаќаат како личности. Но, со мноштвото детали, кои се менуваат со текот на времето, на оние околу нив им станува јасно дека некои од приказните едноставно не можат да бидат вистинити.
Како да препознаете патолошки лажго?
Многу е веројатно дека личноста е патолошки лажго ако е способна да лаже за широк опсег на теми; описите на настаните не се фактички ниту можат да бидат поврзани со реалната состојба; инсистира на својата верзија без оглед на доказите; таа често бурно излегува од разговорите и продолжува да лаже дури и откако е фатена.
Откако ќе бидат фатени во приказна, патолошките лажговци стануваат одбранбени, избегнуваат прашања и, ако одговорат на нив, направете го тоа со многу малку информации наместо со детали. Ако планирате конфликт со нив, пристапете им внимателно бидејќи зад нивната потреба често се крие подлабок проблем – како избегнување на разочарување . Сосема е сигурно дека повеќето од нив се свесни за своето однесување и за лагите што ги кажуваат, а тоа може да биде навистина оптоварувачко.
Тоа се луѓе кои си го комплицираат животот и често сакаат помош. Не им треба никакво име или напад, само зборови на охрабрување за да се потрудат да го направат првиот чекор и да побараат стручен совет. Затоа, кога разговарате со таква личност, пристапете нежно и пријателски. Дајте им до знаење дека не ги жалите ниту ги обвинувате, туку се обидувате да разберете што е проблемот и како да го решите.
